Alerji Nedir? ve Alerji Sözlüğü
ALLERJİ NEDİR?
'Allerji' kelimesi Yunanca "allos" (diğer) ve "ergon" (iş) sözcüklerinin birleşmesinden oluşmuştur. Allerji herhangi bir madde ile karşılaşan ve ona karşı duyarlı -hassas- hale gelen bir insanın, aynı madde ile daha sonra yeniden karşılaştığında vücudunun bu olaya aşırı tepki göstermesi durumudur.
İnsan vücuduna çeşitli yollarla giren ve kanda kendine özgü karşıt bir madde oluşturan yabancı maddelere antijen, oluşturduğu karşıt maddeye ise antikor denir. Bu antijen bir allerjiye yol açarsa o zaman bu antijene allerjen denir. Çevremizdeki yabancı maddeler çeşitli yollarla vücudumuza girdiğinde bağışıklık sistemi bizi korumak için, bu yabancı maddelere karşı reaksiyon verir (örneğin virus ve bakteriler solunum yoluyla alındığında ateş yükselmesi); allerjik bünyeli kişilerde, zararlı olmayan maddeler (alerjenler) vücuda girdiğinde de bağışıklık sistemi sanki alınan madde zararlı imiş gibi reaksiyon verir ve çeşitli allerjik reaksiyonlar oluşur.
Allerjenler genellikle protein yapısında olan maddelerdir. Alerjenlerin kaynakları çok çeşitlidir.
En sık rastlanan allerjenler şunlardır:
Bunlar içinde en sık rastlanan ve en sık allerjik hastalığa yol açanlar çevresel allerjenlerdir. Bunlar da bulundukları ortama göre ev içi ve ev dışı olarak ikiye ayrılır. En sık rastlanan ev içi çevresel allerjen ev tozu akarı alerjenleridir. En sık rastlanan ev dışı çevresel allerjenleri ise polenlerdir.
Alerji
Herhangi bir madde ile karşılaşan ve ona karşı duyarlı -hassas- hale gelen bir insanın, aynı madde ile daha sonra yeniden karşılaştığında vücudunun bu olaya aşırı tepki göstermesi durumudur.
Antijen
İnsan vücuduna çeşitli yollarla giren ve kanda kendine özgü karşıt bir madde oluşturan yabancı maddelere antijen denir.
Antikor
İnsan vücuduna çeşitli yollarla giren antijenleri etkisizleştirmek üzere akyuvarlarca yapılan protein yapısındaki maddelere antikor denir.
Atopi
Genellikle çocukluk ve ergenlik döneminde, sıklıkla protein yapıdaki allerjenlerle doğal karşılaşma sonucu duyarlı hale gelmeye ve IgE antikorları yapmaya kişisel ve/veya ailevi eğilimi tanımlar. Yani atopi genetik zeminde oluşan alerjik hastalıkları ifade eder. Bu hastalıklar alerjik nezle, alerjik astım ve egzamadır. Bu hastalıklar sıklıkla birlikte görülür. Çocukluğunda egzaması olan bir kişide daha sonra alerjik nezle ve alerjik astım gelişebilir.
Akar
Mite adı da verilen akarlar gözle görülmeyen, ancak mikroskop altında görülebilen, 0.1 - 0.5 mm çapında küçük canlılardır.
Polenler
5-40 mikron çapında, tohumlu bitkilerde erkek organların başçıklarında bulunan ve daha sonra dağılan erkek döl hücreleridir.
Allerjik rinit
Burun mukozasının(burun iç yüzünü örten zarın) enflamasyonu (ödemi- enfeksiyona bağlı olmayan iltihabı) olarak tanımlanır. Burunda kaşıntı, hapşırık, sulu burun akıntısı ve burun tıkanıklığı ile karakterizedir.
Alerjik konjonktivit
Gözde kaşıntı, kızarıklık, sulanma ve bazen ödem ile karakterli olan alerjik reksiyondur.
Allerjen immunoterapi (Alerji aşısı)
Spesifik alerjenin(Hastanın alerjisi olan maddenin) giderek artan dozlarının cilt altına tolere edilebilen maksimum doza çıkılana kadar haftada bir veya iki kez verilmesidir. Amaç kişinin alerjisi olan madde ile karşılaştığında vücudunun olumsuz reaksiyon vermesini engellemektir.
Dermatit
Derinin iltihabi hastalıklarına verilen genel isim. Alerjik kökenli olanlar içinde atopik dermatit, alerjik kontakt dermatit sayılabilir.
Atopik dermatit
Bazen egzema da denilir. El sırtında, diz arkasında, dirsek önünde ve küçük çocuklarda yüzde kızarma, şişme, kaşıntı, pul pul olup dökülme, sulanma şeklindeki lezyonlar ile karakterizedir.
Egzema
Deride kaşıntı, kızarma, pullanma, sızıntı ve kabuklanma yapan alerjik iltihap.
Ürtiker (kurdeşen=dabaz)
Basınca solabilen kırmızı ve deriden kabarık, sıklıkla kaşıntılı ve birkaç mm.den birkaç santimetreye kadar değişebilen büyüklükte; kenarları düzensiz kabartılardan oluşan bir cilt hastalığıdır.
Anjioödem
Genellikle el ve ayaklarda, dudaklarda, genital organlarda ve gözkapaklarındaki yumuşak dokuda daha derin ve geniş ödemin bulunduğu bir cilt reaksiyonudur.
Dermatografizm
terimi, cildin üzerine yazı yazmak anlamına gelir
Anafilaksi
Ani gelişen, hayatı tehdit etme olasılığı olan aşırı duyarlılık reaksiyonudur. Anafilaktik reaksiyonların nedeni, ağızdan alınan veya sistemik yolla maruz kalınan duyarlandırıcı bir ilaç ya da diğer herhangi bir madde olabilir. Bunun sonucunda Ciltte kurdeşen, solunum güçlüğü, kan basıncında düşme ile karakterize ani bir alerjik şok tablosu gelişir.
'Allerji' kelimesi Yunanca "allos" (diğer) ve "ergon" (iş) sözcüklerinin birleşmesinden oluşmuştur. Allerji herhangi bir madde ile karşılaşan ve ona karşı duyarlı -hassas- hale gelen bir insanın, aynı madde ile daha sonra yeniden karşılaştığında vücudunun bu olaya aşırı tepki göstermesi durumudur.
İnsan vücuduna çeşitli yollarla giren ve kanda kendine özgü karşıt bir madde oluşturan yabancı maddelere antijen, oluşturduğu karşıt maddeye ise antikor denir. Bu antijen bir allerjiye yol açarsa o zaman bu antijene allerjen denir. Çevremizdeki yabancı maddeler çeşitli yollarla vücudumuza girdiğinde bağışıklık sistemi bizi korumak için, bu yabancı maddelere karşı reaksiyon verir (örneğin virus ve bakteriler solunum yoluyla alındığında ateş yükselmesi); allerjik bünyeli kişilerde, zararlı olmayan maddeler (alerjenler) vücuda girdiğinde de bağışıklık sistemi sanki alınan madde zararlı imiş gibi reaksiyon verir ve çeşitli allerjik reaksiyonlar oluşur.
Allerjenler genellikle protein yapısında olan maddelerdir. Alerjenlerin kaynakları çok çeşitlidir.
En sık rastlanan allerjenler şunlardır:
- Çevresel (aero) allerjenler
a. Ev tozu akarları
b. Polenler
c. Küf mantarları
d. Hayvan allerjenleri - Böcek allerjenleri
- Besin allerjenleri
- İlaç allerjenleri
- Mesleki allerjenler.
Bunlar içinde en sık rastlanan ve en sık allerjik hastalığa yol açanlar çevresel allerjenlerdir. Bunlar da bulundukları ortama göre ev içi ve ev dışı olarak ikiye ayrılır. En sık rastlanan ev içi çevresel allerjen ev tozu akarı alerjenleridir. En sık rastlanan ev dışı çevresel allerjenleri ise polenlerdir.
ALLERJİ SÖZLÜĞÜ
Herhangi bir madde ile karşılaşan ve ona karşı duyarlı -hassas- hale gelen bir insanın, aynı madde ile daha sonra yeniden karşılaştığında vücudunun bu olaya aşırı tepki göstermesi durumudur.
Antijen
İnsan vücuduna çeşitli yollarla giren ve kanda kendine özgü karşıt bir madde oluşturan yabancı maddelere antijen denir.
Antikor
İnsan vücuduna çeşitli yollarla giren antijenleri etkisizleştirmek üzere akyuvarlarca yapılan protein yapısındaki maddelere antikor denir.
Atopi
Genellikle çocukluk ve ergenlik döneminde, sıklıkla protein yapıdaki allerjenlerle doğal karşılaşma sonucu duyarlı hale gelmeye ve IgE antikorları yapmaya kişisel ve/veya ailevi eğilimi tanımlar. Yani atopi genetik zeminde oluşan alerjik hastalıkları ifade eder. Bu hastalıklar alerjik nezle, alerjik astım ve egzamadır. Bu hastalıklar sıklıkla birlikte görülür. Çocukluğunda egzaması olan bir kişide daha sonra alerjik nezle ve alerjik astım gelişebilir.
Akar
Mite adı da verilen akarlar gözle görülmeyen, ancak mikroskop altında görülebilen, 0.1 - 0.5 mm çapında küçük canlılardır.
Polenler
5-40 mikron çapında, tohumlu bitkilerde erkek organların başçıklarında bulunan ve daha sonra dağılan erkek döl hücreleridir.
Allerjik rinit
Burun mukozasının(burun iç yüzünü örten zarın) enflamasyonu (ödemi- enfeksiyona bağlı olmayan iltihabı) olarak tanımlanır. Burunda kaşıntı, hapşırık, sulu burun akıntısı ve burun tıkanıklığı ile karakterizedir.
Alerjik konjonktivit
Gözde kaşıntı, kızarıklık, sulanma ve bazen ödem ile karakterli olan alerjik reksiyondur.
Allerjen immunoterapi (Alerji aşısı)
Spesifik alerjenin(Hastanın alerjisi olan maddenin) giderek artan dozlarının cilt altına tolere edilebilen maksimum doza çıkılana kadar haftada bir veya iki kez verilmesidir. Amaç kişinin alerjisi olan madde ile karşılaştığında vücudunun olumsuz reaksiyon vermesini engellemektir.
Dermatit
Derinin iltihabi hastalıklarına verilen genel isim. Alerjik kökenli olanlar içinde atopik dermatit, alerjik kontakt dermatit sayılabilir.
Atopik dermatit
Bazen egzema da denilir. El sırtında, diz arkasında, dirsek önünde ve küçük çocuklarda yüzde kızarma, şişme, kaşıntı, pul pul olup dökülme, sulanma şeklindeki lezyonlar ile karakterizedir.
Egzema
Deride kaşıntı, kızarma, pullanma, sızıntı ve kabuklanma yapan alerjik iltihap.
Ürtiker (kurdeşen=dabaz)
Basınca solabilen kırmızı ve deriden kabarık, sıklıkla kaşıntılı ve birkaç mm.den birkaç santimetreye kadar değişebilen büyüklükte; kenarları düzensiz kabartılardan oluşan bir cilt hastalığıdır.
Anjioödem
Genellikle el ve ayaklarda, dudaklarda, genital organlarda ve gözkapaklarındaki yumuşak dokuda daha derin ve geniş ödemin bulunduğu bir cilt reaksiyonudur.
Dermatografizm
terimi, cildin üzerine yazı yazmak anlamına gelir
Anafilaksi
Ani gelişen, hayatı tehdit etme olasılığı olan aşırı duyarlılık reaksiyonudur. Anafilaktik reaksiyonların nedeni, ağızdan alınan veya sistemik yolla maruz kalınan duyarlandırıcı bir ilaç ya da diğer herhangi bir madde olabilir. Bunun sonucunda Ciltte kurdeşen, solunum güçlüğü, kan basıncında düşme ile karakterize ani bir alerjik şok tablosu gelişir.
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Alerji Nedir? ve Alerji Sözlüğü" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Sevin KARALAR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Sevin KARALAR'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin
Yazan Uzman
|
Makale Kütüphanemizden |
alerji, alerji nedir, alerjinin anlamları, hapşırık, gözlerde kaşıntı, burun akıntısı, alerji çeşitleri, allerji, allerji belirtileri, allerji tedavisi, allerji nedir, allerji hastalığı, antijen, antikor, atopi, allerjik rinit
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.