2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Renal Yetmezliği Olan Hastalarda Beslenmenin Değerlendirilmesi ve Beslenme Müdehalesi
MAKALE #19452 © Yazan Uzm.Dyt.Aziz KILINÇ | Yayın Mart 2018 | 2,705 Okuyucu
Beslenmenin değerlendirilmesi
Albumin: Akut/kronik enfeksiyon durumları albumin ve diğer akut faz hepatik proteinlerin beslenme değerlendirmesinde kullanımını sınırlar. Kronik böbrek yetmezliği(üremi) albumin metabolizmasını baskılar. GFR<60 ml/dk olan KBY(kronik böbrek yetmezliği) hastalarında albumin seviyeleri normalden daha düşüktür. Ancak albumin seviyelerindeki bu azalma protein alımının az olmasına da bağlanabilir. Periton diyalizi alan hastalarda albumin kayıpları daha fazladır.
Lipidler: Artmış lipid seviyeleri bu hastalarda KVH(kardiyovasküler hastalık) riskini de arttırmaktadır. KVH diyaliz hastalarında tüm ölümlerin yaklaşık yarısından sorumludur. Değişmiş hepatik sentez mekanizması ve lipoprotein katabolizmasındaki azalmanın sorumlu olabileceği düşünülmektedir. Diyaliz hastalarında total,VLDL kolestrol, TG(trigliserit) artışı ile HDL kolestrolde azalma yaygındır.
BUN(Kan üre azotu): Artmış protein alımı, katabolizma, GIS(gastrointestinal sistem) kanaması, glukokortikoid kullanımı, diyaliz süreleri-etkinliğinde azalma kan üre azotunda artışa neden olur. BUN seviyelerinin düşük olması yetersiz protein alımı, kusma ve diyareyle protein kaybı, sık diyaliz veya aşırı hidrasyonun bir göstergesi olabilir. >90-100 mg/dl olması azotemiye yol açabilir.
Potasyum: Hiperkalemi K(potasyum) seviyelerinin >5.5 mEq/L olmasıdır. Yaşamı tehdit eden bir durum olup tedavi edilmezse kalp çalışmasının durmasıyla sonuçlanabilir. KBY olan hastalarda hiperkalemi nedenleri; oligüri(<500 ml/24 saat), aşırı K alımı, asidoz, katabolik stres, enfeksiyon, travma, cerrahi, yetersiz diyaliz, hipoaldestronizm… Diyete uymama, K içeren tuz kullanımı… Hipokalemi K seviyelerinin < 3.5 mEq/L olmasıdır. Nedenleri; azalmış diyetle alım, kusma, diyare, diüretik ilaçlar, K bağlayıcı bir ilaç olan sodyum polystyrene sulfonate (Kayexalate) kullanımı…
Sodyum: Hipernatremi diyare, kusma gibi nedenlerle aşırı su kaybına bağlı gelişebileceği gibi Na(sodyum) kısıtlaması olmaksızın kullanılan diüretik ilaçlara bağlı da ortaya çıkabilir. Hipernatremi belirtileri; kızarmış deri, muköz membranlar, dilde kuruluk, susama. Hiponatremi aşırı sıvı alımı, Na kısıtlaması gibi nedenlerle oluşabilir. Karın bölgesinde kramp, baş ağrısı, düşük tansiyon hiponatremi belirtileridir.
Kalsiyum: KBY hastalarında bozulmuş D vitamini metabolizmasına bağlı olarak Ca emilimi de bozulmuştur. Hiperfosfatemi de sekonder hiperparatroidizm ve renal osteodistrofi yoluyla kalsiyum eksikliğine katkı sağlar. Tedavi hedefi serum Ca seviyelerini hedef aralık olan 8,4- 9.5 mg/dL arasında tutmaktır. Değerlendirmede en doğru yöntem iyonize Ca’un doğrudan ölçülmesidir. Kabul edilen bir uygulamaya göre iyonize kalsiyum seviyelerini daha iyi yansıttığı için albumin seviyelerine göre Ca’da bazı ayarlamalar yapılmalıdır. Düzeltilmiş total Ca, albumin seviyeleri düşük ancak Ca seviyeleri düşük olmayan hastada kullanımı önerilir.
Düzeltilmiş total Ca(mg/dl)=Total Ca(mg/dl)+0,8x [4,0- serum albumin(g/dl)]
Fosfor: 1-5.evre KBY hastalarında hedef 2.7-5.0 mg/dL arasında tutmaktır. Renal replasman tedavisi alanlarda hedef 3,5- 5.5 mg/dL arasında tutmaktır.
Kreatinin: Kas metabolizmasının bir ürünü olup böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesinde kullanılır. Serum kreatinin seviyelerinin normalin 2 katına çıkması nefronların yarısından fazlasının kaybına işaret eder. Artmış BUN ve serum K seviyeleri serum kreatinin seviyelerindeki ani artışa eşlik eder.
Glikoz: Yüksek kan glikozu susuzluğu arttırabilir, serum Na seviyelerini azaltıp K seviyelerini arttırır. KBY olan hastada hiperglisemi tablosuna sıklıkla asidoz da eşlik etmektedir.
GFR(Kreatinin klirensi): Normal GFR 125 ml/dak.dır. Temelde serum kreatinin seviyeleri ile kreatinin atımı arasında iki taraflı bir ilişki vardır. Kreatinin yaşla ters orantılı, vücut ağırlığı ve kas kütlesi ile doğru orantılıdır. ABY(akut böbrek yetmezliği) olan hastada, diyaliz alan hastada veya katabolik süreçteki hastada serum kreatinin seviyeleri ile kreatinin atımı arasında iki taraflı ilişki geçerli değildir.
Renal Yetmezliği Olan Hastada Biyokimyasal Parametrelere Göre Beslenme Müdehalesi
*Sodyum: Sıvı alımı arttığında sodyum değeri azalır. Eğer yüksekse Na alımı ve hidrasyon durumunu değerlendirilir, düşükse sıvı alımını değerlendirilir.
*Potasyum: Yüksekse potasyum alımı değerlendirilir ve sınırlanır, K içeren diyalizat ve ilaçların değiştirilmesi düşünülebilir.
*Fosfor: Yüksek olan hastada fosfor alımı sınırlandırılır, PO4 bağlayıcı ajanların kullanımı ve süreleri sorgulanır.
*Glikoz: Yüksekse rafine şekerlerin tüketimi azaltılmalıdır. Düşükse total enerji alımının yeterli olup olmadığı değerlendirilmelidir.
*Kalsiyum: Yüksekse kalsiyum, D vitamini ve diğer suplemanların kullanımını değerlendirilir. Düşükse Ca bağlayıcı ajanların öğünlerden ayrı örneğin gece yatmadan önce gibi kullanımı önerilir.
*BUN(Kan üre azotu): Yüksekse diyaliz veya ilaç yeterliliği sorgulanmalıdır.
Düşükse enerji, protein alımı ile rezidüel böbrek fonksiyonları değerlendirilir. Yüksek BUN değeri tat algısının değişmesine de neden olabilir.
*Albumin: Düşükse protein alımı değerlendirilir ve arttırılır, düşük total kolestrol(<150 mg/dl) de bu sürece(albumin düşüklüğüne) katkı sağlayabilir(özellikle >60 yaş grubunda).
*Hematokrit: Eğer yüksekse epoetin gibi eritropoezis uyarıcı ajanların dozu, düşükse ferritin depoları, transferin doygunluğu kontrol edilmelidir. Tedaviye yanıt yoksa folat ve B12 seviyeleri kontrol edilmelidir.
*Ferritin: Yüksekse demir süplementasyonunu azalt,(Kronik inflamasyon varlığı yanıltıcı olabilir).
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Renal Yetmezliği Olan Hastalarda Beslenmenin Değerlendirilmesi ve Beslenme Müdehalesi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Dyt.Aziz KILINÇ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Dyt.Aziz KILINÇ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     2 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Aziz KILINÇ Fotoğraf
Uzm.Dyt.Aziz KILINÇ
Konya (Online hizmet de veriyor)
Uzman Diyetisyen
TavsiyeEdiyorum.com Üyesiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Dyt.Aziz KILINÇ'ın Makaleleri
► Beslenmenin Abc’si Dyt.Turgay KÖSE
► Sağlıksız Beslenmenin Sonuçları Dyt.Gülşah GÜROL
► Spor ve Beslenmenin Önemi Dyt.Özge ÖZCAN
► Beslenmenin Modası Olmaz! Dyt.Gizem ŞEBER
► Okul Çağında Beslenmenin Önemi? Dyt.Fatma Merve KALELİOĞLU
► Gebelikte ve Hamilelikte Beslenmenin Önemi? Dyt.Fatma Merve KALELİOĞLU
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Renal Yetmezliği Olan Hastalarda Beslenmenin Değerlendirilmesi ve Beslenme Müdehalesi' başlığıyla benzeşen toplam 68 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Ek Besinlere Geçiş Mart 2018
► Malnütrisyon Şubat 2018
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


15:43
Top